Ter beschikking stelling met voorwaarden

Indien de rechter geen bevel tot overheidsverpleging ingevolge art. 37b Sr geeft, stelt hij ter bescherming van de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen voorwaarden betreffende het gedrag van de ter beschikking gestelde, zo stelt art. 38 Sr. Hierbij stelt de rechter voorwaarden aan het gedrag van de ter beschikking gestelde, teneinde het recidiverisico te beperken, in plaats van de verdachte verplicht te doen opnemen in een TBS-kliniek. Eerst worden de inhoudelijke criteria besproken, gevolgd door criteria van procedurele aard.

Het gevaarscriterium kan op dezelfde wijze worden ingevuld als het gevaarscriterium bij de TBS met dwangverpleging. De maatregel kan naast een gevangenisstraf worden opgelegd, zij het tot een van ten hoogste drie jaren, blijkens art. 38 lid 3 Sr. Daartoe is de rechter echter niet verplicht. Overigens kunnen alle straffen als bedoeld in art. 9 Sr worden toegepast in combinatie met de TBS met voorwaarden. De TBS met voorwaarden die is opgelegd in combinatie met een gevangenisstraf, kan vanuit de aard van de maatregel pas aanvangen nadat de gehele gevangenisstraf is uitgezeten.

Een TBS met voorwaarden kan slechts worden gelast indien de verdachte zich bereid heeft verklaard tot naleving hiervan. De rechter dient zich, alvorens TBS met voorwaarden op te leggen, van deze bereidverklaring te vergewissen. Art. 38a lid 1 Sr geeft enkele van deze mogelijke voorwaarden weer, zij het niet limitatief. Zo kan de rechter opname in een door hem aangewezen inrichting gelasten, zich onder behandeling stellen van een door de rechter in de uitspraak aangewezen deskundige, door een arts voorgeschreven geneesmiddelen innemen of de toediening daarvan gedogen. Deze voorwaarden kunnen voor de duur van maximaal drie jaar worden opgelegd, aldus art. 38 lid 2 Sr.

De gestelde voorwaarde dient het gedrag van de terbeschikkinggestelde te betreffen. De voorwaarden mogen daarbij niet de vrijheid om de godsdienst of levensovertuiging te belijden en de staatkundige vrijheid beperken, aldus art. 38a lid 4 Sr. Het aangewezen orgaan om toezicht te houden op naleving van de voorwaarden is het OM, blijkens art. 38a lid 3 Sr.

Indien het OM van mening is dat de voorwaarden niet worden nageleefd of anderszins het belang van de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen zulks eist, kan zij de rechter op grond van art. 38c Sr vorderen om alsnog TBS met dwangverpleging te bevelen. Dit gevaarscriterium kan wederom op dezelfde manier als besproken in de vorige subparagraaf worden ingevuld. Ook kan de rechter, op grond van art. 38b Sr, op vordering van het OM of op verzoek van de ter beschikking gestelde of zijn raadsman, de voorwaarden aanvullen, wijzigen of opheffen of een andere instelling het verlenen van hulp en steun bij de naleving van de voorwaarden opdragen.